تغذیه در دوران ارتودنسی؛ لیست غذاهای مناسب و ممنوعه
تغذیه در دوران ارتودنسی و سایر مراقبت های دندانی، از سری مراقبت های خاصی است که در ارتودنسی مانند سایر روش های درمانی و ترمیمی دندانپزشکی لازم است تا به آن توجه شود.
خیلی از افراد با مراجعه به متخصص ارتودنسی، این سوال را مطرح می کنند که “روز اول ارتودنسی چه باید خورد؟”در این مقاله ما یک سری از بایدها و نبایدها و نکات تغذیه دوران ارتودنسی را به شما معرفی می کنیم. البته این موارد پس از انجام ارتودنسی به طور کامل توسط ارتودنتیست به شما گوشزد می شوند؛ اما شما می توانید این مقاله را برای داشتن یک پیش زمینه ذهنی مطالعه کنید.
ارتودنسی دندان چیست؟
درمان ارتودنسی یکی از محبوب ترین درمان ها برای رفع نامرتبی ها و به هم ریختگی های دندانی است. برای انجام این درمان، متخصص ارتودنسی بریس هایی را روی دندان های بیماران قرار می دهد و این بریس ها با اعمال یک فشار ملایم، دندان ها را در یک جهت مشخص به حرکت در می آورند. این بریس ها تا حدی که دندان ها در جای درستی قرار بگیرند به آن ها فشار وارد می کنند.
ارتودنسی دندان به دو دسته کلی ارتودنسی ثابت و ارتودنسی متحرک تقسیم می شود که در نوع متحرک آن به دلیل توانایی درآوردن پلاک های ارتودنسی هنگام غذا خوردن، نیاز به داشتن رژیم غذایی خاصی در هنگام ارتودنسی دندان نیست.
محدودیت های غذایی ارتودنسی
در طول دوره درمان با بریس ها و دستگاه های ارتودنسی، شما موظف هستید که یک سری نکات را شامل محدودیت های غذایی ارتودنسی رعایت کنید. این محدودیت ها تنها شامل خوردن یا نخوردن یک سری مواد غذایی نیستند و می توانند تغییراتی را در نحوه خوردن بعضی از مواد غذایی شامل شوند. برای مثال در این دوره، مواد غذایی سفت باید به خوبی خرد و ریز شده و بعد میل شوند.
پیامدهای رعایت نکردن نکات تغذیه در دوران ارتودنسی
در صورت رعایت نکردن نکات و دستورات مراقبتی دندانپزشک و عدم رعایت بهداشت دهان و دندان ها ممکن است دندان ها پوسیده یا زرد شوند. در مواردی ممکن است در اثر فشارهای ناشی از جویدن مواد خوراکی سفت و سخت به دندان ها، بریس های ارتودنسی بشکنند یا جدا شوند. در صورتی که بریس های ارتودنسی شکسته یا جدا شوند، روند درمانی تا تعویض یا تعمیر پلاک های ارتودنسی به تعویق می افتد و در نتیجه طول دوره درمان با این بریس ها طولانی تر می شود.
برخی مواد خوراکی می توانند به دندان ها یا بریس ها بچسبند و به راحتی پاک نشوند. این اتفاق ممکن است دندانپزشک را مجبور به برداشتن بریس ها برای تمیز کردن مواد چسبیده کند. طبیعی است که تعویض یا تعمیر بریس های ارتودنسی، علاوه بر طولانی کردن دوره درمانی، هزینه های غیر ضروری جانبی زیادی را به بیمار تحمیل می کند.
سایر مقالات 👈 ارتودنسی دیمون چیست ؟
در طول دوره درمان ارتودنسی چه بخوریم؟
در طول دوره درمانی ارتودنسی بهتر است با غذاهای نرم که به جویدن نیاز زیادی ندارند تغذیه کنید. همچنین خوردن مواد خوراکی و نوشیدنی های خنک می تواند التهاب و ناراحتی لثه و دندان های شما را کاهش دهند. در ادامه تعدادی لیست غذاهای نرم برای ارتودنسی که در طول دوره درمان خود می توانید بخورید را برایتان نام برده ایم:
- پوره سیب زمینی
- سیب زمینی پخته شده و نرم
- ماکارونی و نودل
- سوپ ها و انواع آش های آبکی و رقیق
- کیک و شیرینی های نرم
- آبمیوه های طبیعی
- ماست خنک
- بستنی
- انواع مختلف اسموتی ها
- میوه های نرم مانند موز
- گوشت سفید خوب پخته شده و نرم شده
- سبزیجات پخته یا بخار پز
- برنج خوب پخته شده و نرم
- و…
مواد غذایی ممنوعه در زمان ارتودنسی
در صورت رعایت نکردن نکات تغذیه در زمان ارتودنسی و خوردن غذاهای سفت، ممکن است براکت های شما آسیب ببیند که باعث می شود هزینه ارتودنسی دندان شما افزایش پیدا کند. برخی از غذاها و مواد خوراکی که ممکن است به دندان ها و بریس های ارتودنسی شما آسیب وارد کنند عبارتند از:
- همه انواع آجیل ها و مغزها
- یخ
- خوردن نوشابه در زمان ارتودنسی
- پاپ کورن
- بیسکوئیت های خشک
- چیپس
- سبزیجات خام
- گوشت قرمز خوب پخته نشده و ریش ریش نشده
- قطعات برشته نان
- میوه های سفت
- و…
نکات مراقبت صحیح از دندان های ارتودنسی شده
یک سری از نکات مراقبتی درباره بریس های ارتودنسی و دندان ها در طول دوره درمان با ارتودنسی عبارتند از:
- در طول این دوره هر روز پس از خوردن هر وعده غذایی، دندان های خود را مسواک بزنید و نخ دندان بکشید. بهتر است این کار حداقل دو بار در طول روز انجام شود.
- برای حفظ بیشتر بهداشت و سلامت دهان و دندان های خود در طول دوره درمان ارتودنسی، می توانید محیط داخلی دهان خود را با دهانشویه ها بشویید تا از رشد باکتری ها جلوگیری شود.
- از گاز زدن مواد خوراکی اجتناب کنید؛ زیرا انجام این کار می تواند به بریس های ارتودنسی آسیب وارد کند.
- برای خوردن مواد غذایی سفتی مانند آجیل ها، سبزیجات خام، میوه های سفت و … ابتدا آن ها را به قطعات ریز تقسیم کنید و بعد این قطعات ریز را روی دندان های مولر یا دندان های آسیاب عقبی خود قرار دهید و به آرامی بخورید.
- از خوردن غذاهای چسبناکی مانند آدامس، تافی ها، سوهان و… خودداری کنید.
- از مصرف نوشیدنی های گازدار حاوی مواد اسیدی خودداری کنید؛ زیرا این ترکیبات اسیدی ممکن است باعث پوسیدگی دندان و خرابی آنها شود.
- از انجام فعالیت هایی که باعث می شوند به دندان ها فشار وارد شود اجتناب کنید. از فعالیت هایی که می تواند به دندان ها فشار وارد کنند، می توان به انجام بوکس، کاراته و بسکتبال اشاره کرد.
- به آرامی و بدون عجله غذا بخورید.
سایر مقالات 👈 ارتودنسی پشت دندان
ملاحظات غذایی در صورت درمان با بریس های نامرئی متحرک
بریس های نامرئی اینویزیلاین، انواعی از پلاک های شفاف هستند که بیمار می تواند آن ها را به طور موقتی از دهان خود خارج کند. بعضی از مراقبت های غذایی در حین استفاده از این بریس ها عبارتند از:
- قبل از خوردن هر وعده غذایی آن ها را از دهان خود خارج کنید.
- پیش از قرار دادن مجدد آن ها روی دندان هایتان، ابتدا آن ها را به خوبی مسواک بزنید و بعد از آن بریس ها را بشویید و کاملا تمیز کنید. انجام این کار از رشد باکتری ها در محیط دهان شما جلوگیری می کند.
- از خوردن بیش از حد مواد غذایی حاوی رنگ های خوراکی، نوشابه های گازدار، آبمیوه های رنگی، چای و قهوه خودداری کنید؛ زیرا این مواد ممکن است رنگ پلاک ها را تغییر داده و آن ها را کدر کنند.
بایدها و نبایدهای تغذیه در دوران ارتودنسی
| بایدها | نبایدها |
|---|---|
| غذاهای نرم: پوره سیب‌زمینی، سوپ، ماست، غذاهای پخته و نرم | غذاهای سفت: نان خشک، پاپ‌کورن، هویج خام |
| میوه‌ها و سبزیجات نرم: موز، آووکادو، هویج پخته | غذاهای چسبنده: آدامس، کارامل، شکلات چسبنده |
| آب و نوشیدنی‌های غیرشیرین: آب، چای سبز، آب‌میوه‌های طبیعی غیر شیرین | غذاهای قندی: آب‌نبات، نوشابه‌های گازدار، شیرینی‌های پرشکر |
| غذاهای پروتئینی نرم: تخم‌مرغ، ماهی پخته، مرغ نرم | غذاهای ترد: چیپس، بیسکویت‌های سفت و شکننده |
| غذاهای غنی از کلسیم و ویتامین‌ها: لبنیات و سبزیجات برگ‌دار | نوشیدنی‌های اسیدی: آب‌میوه‌های اسیدی و نوشیدنی‌های گازدار |
غذاهای نرم برای جلوگیری از وارد آمدن فشار زیاد به دندان‌ها و براکت‌ها مناسب هستند.
غذاهای سفت و ترد می‌توانند باعث شکستن یا آسیب به براکت‌ها و سیم‌های ارتودنسی شوند.
غذاهای چسبنده می‌توانند درون براکت‌ها گیر کنند و به راحتی باعث پوسیدگی دندان‌ها شوند.
مواد غذایی قندی با ایجاد پلاک و باکتری‌ها موجب التهاب لثه‌ها و پوسیدگی دندان‌ها می‌شوند.
✍سوالات متداول
در دوران ارتودنسی، باید از غذاهای سفت، چسبنده و ترد که ممکن است به براکت‌ها آسیب برسانند، خودداری کنید. غذاهای نرم و پخته مانند پوره، سوپ، ماست و میوه‌های نرم بهترین گزینه‌ها هستند. همچنین، غذاهای پروتئینی نرم مانند تخم‌مرغ و ماهی می‌توانند کمک کننده باشند.
میوه‌ها و سبزیجاتی که سفت و سخت هستند، مانند هویج خام یا سیب، ممکن است به براکت‌ها آسیب بزنند. بهتر است آنها را به‌صورت پخته یا به قطعات کوچکتر برش دهید تا مصرف آنها راحت‌تر باشد.
غذاهای چسبنده مانند آدامس و آب‌نبات‌های چسبنده می‌توانند در براکت‌ها گیر کرده و به دندان‌ها آسیب برسانند. این نوع خوراکی‌ها همچنین ممکن است موجب افزایش پلاک و ایجاد پوسیدگی شوند. بهتر است از مصرف این غذاها خودداری کنید.
رعایت بهداشت دهان و دندان در دوران ارتودنسی اهمیت زیادی دارد. مسواک زدن حداقل سه بار در روز، استفاده از نخ دندان مخصوص ارتودنسی، و شستشوی دهان با دهان‌شویه‌های ضدباکتری ضروری است. علاوه بر این، مصرف غذاهای سالم و کم قند می‌تواند به حفظ سلامت دهان کمک کند.
نوشیدنی‌های شیرین مانند نوشابه‌ها و آب‌میوه‌های قندی می‌توانند به دندان‌ها آسیب برسانند و باعث ایجاد پلاک شوند. مصرف این نوشیدنی‌ها باید محدود شود و بهتر است آب یا چای سبز به‌جای آنها انتخاب شود.
ارتودنسی دندان اضافی چگونه انجام می شود؟
ارتودنسی دندان
ارتودنسی رنگی
همه چیز درباره ارتودنسی کوتاه مدت
لبخند لثه ای چگونه است؟ روش های تشخیص و درمان آن
