آیا می توان از ارتودنسی نگین دار استفاده کرد؟

ارتودنسی نگین دار یا براکت ارتودنسی، قطعات مربع شکل کوچکی هستند که عمدتا از جنس فلز یا سرامیکند که با کمک چسب مخصوص ارتودنسی به سطح دندان چسبانده می شوند. هدف و کار اصلی ارتودنسی نگین دار، اتصال ضمائم مختلف به دندان ها است. در واقع نگین های براکت، همانند دستگیره عمل می کنند و به کمک آن می توان دندان های مورد نظر را گرفت و به سمت مورد نظر کشید. امروزه با پیشرفت های فراوان در زمینه ارتودنسی نگین دار، نگین ها و براکت های مختلفی وجود دارند که هریک برای شرایط مختلف استفاده می شوند.

براکت های ارتودنسی تا قبل از اوایل دهه 1980 میلادی ابداع نشده بودند، اما تمایل افراد به داشتن دندان های منظم و موقعیت صحیح فکین به دوران عصر باستان بر می گردد. شیوه های مرتب سازی دندان ها در هر فرهنگی متفاوت بوده اما هدف آنها یکی بوده است. مردم خواهان دندان هایی منظم بوده اند تا از لبخندی بی نظیر لذت ببرند. با بررسی تاریخچه براکت های ارتودنسی نه تنها می توان برخی ترس ها و احساسات مربوط به این ابزارهای بعضا ترسناک دندانپزشکی را کاست، بلکه به نکات جالبی درباره نحوه تکامل و پیشرفت براکت ها در طول گذشت سالها دست می یابیم.

کاربرد نگین ارتودنسی

از وظایف اصلی ارتودنسی نگین دار می توان به اتصال موارد مختلف به دندان اشاره کرد. به بیان دیگر همانطور که در بالا اشاره کردیم، نگین های ارتودنسی در ارتودنسی ثابت در واقع همانند دستگیره عمل می کنند که به دندانها می چسبند و آنها را به جایگاه مناسب راهنمایی می کنند.

برای هر دندان، نگین ارتودنسی خاصی طراحی می شود که به نوع دندان وابسته است. روی بعضی از نگین های ارتودنسی قلاب وجود دارد و بعضی از نگین های ارتودنسی نیز شیاری دارند که سیم ارتودنسی از داخل آن عبور می کند.

نگین های ارتودنسی به طور کلی در سه دسته اصلی جای می گیرند:

نگین های معمولی

این نگین ها اولین نوع در درمان های ارتودنسی بودند و جنس آنها از فولاد ضد زنگ است و در برخی از موارد از تیتانیوم نیز استفاده شده است. نگین های ارتودنسی قدیم روی دندان ها چسبانده می شوند و بندهای این دستگاه ها روی دندان های آسیا قرار می گیرند.

نگین های سلف لیگت

نگین های سلف لیگت یا خود بازشونده، گیره ای دارند که باز و بسته می شوند. این نوع نگین ها طول درمان ارتودنسی را کاهش می دهند و به علت فشار نیرو های کمتر به دندان ها، درد کمتری به دندان ها وارد می شود و نیازمند تنظیمات کمتری هستند.

نگین های لینگوال یا زبانی

نگین های لینگوال یا زبانی در پشت دندانها متصل میشوند و قابل مشاهده نیستند. این نگین های ارتودنسی به دلیل محدودیت های لابراتواری هنوز در ایران به صورت کامل وجود ندارند.

انواع براکت های ارتودنسی

براکت فلزی

یکی از بهترین و رایج ترین سیستم براکت، براکت فلزی است که از مربع های کوچک به همراه سیم فلزی تشکیل شده است. در واقع یکی از کارآمدترین براکت ها است که قابلیت رفع مشکلات پیچیده ارتودنسی را دارد. این نوع نگین ارتودنسی در مقایسه با دیگر انواع آن دارای هزینه مناسب تری است.

براکت سرامیکی

برخی مراجعه کنندگان برای درمان ارتودنسی، در نظر دارند تا لبخند آنها به زیبایی هرچه تمام باقی بماند و وجود براکت ها تاثیری در ظاهر آنها نداشته باشد. برای اینگونه افراد از براکت های سرامیکی که به ارتودنسی نامرئی معروف هستند استفاده می شود. براکت های سرامیکی همانگونه که از نام آن پیداست از سرامیک های سفید رنگ تشکیل شده اند که به نسبت براکت فلزی دارای هزینه بیشتری هستند.

مینی براکت

مینی براکت ها شبیه براکت معمولی هستند و تنها وجه تمایز آن ها با براکت معمولی در این است که مینی براکت ها از نگین کوچکتری نسبت به براکت های معمولی ساخته شده اند.

براکت پشت دندانی

نگین های پشت دندانی همانند براکت های معمولی هستند و تنها تفاوت آن ها با براکت های معمولی در محل قرارگیری آن ها است. بدین صورت که در سطح پشتی دندان ها قرار می گیرند و در معرض دید نمی باشند. این امکان وجود دارد که در روزهای ابتدایی برای صحبت کردن با مشکل رو به رو شوید و تلفظ برخی کلمات برایتان دشوار باشد.

براکت دیمون

براکت دیمون مشابه براکت معولی است و تنها تفاوت آن در این است که با یک سیم یا حلقهٔ کشی در دور براکت قرار گرفته است و با نیروی بیشتری دندان ها را حرکت می دهد. در نتیجه، نتیجهٔ ارتودنسی دیمون سریعتر است.

الاینر شفاف

یکی از بهترین سیستم های درمانی، ارتودنسی الاینر شفاف است که مشهور ترین آن اینویزیلاین است. این براکت ها ثابت نیستند و به دندان ها چسبانده نمی شوند و از پلاستیک شفاف و نامرئی تشکیل شده اند.

اقدامات لازم در صورت شکستن و افتادن نگین ارتودنسی

در اولین اقدام، می بایست با متخصص ارتودنسی تماس گرفته شود و شرایط به او توضیح داده شود تا مشخص شود که لازم است بلافاصله به او مراجعه شود یا بیمار می تواند منتظر بماند.

نگین ارتودنسی منجر به حرکت تدریجی دندان می شود تا دندان ها را در جایگاه مناسب خود قرار دهد و نیرویی ملایم به آنها وارد کند. در صورتی که به دندان نیرو وارد نشود، به تدریج به موقعیت پیشین خود باز میگردد. همین امر منجر می شود تا زمان بیشتری نگین ها در دهان بیمار بماند؛ بنابراین طول دوره درمان ارتودنسی افزایش می یابد.

کاربرد استیل ضد زنگ در براکت های ارتودنسی

در دهه 1970 کاربرد استیل ضد زنگ به جای طلا و نقره بخشی از پیشرفت های دندان پزشکی نوین بود که برای ساخت براکت ها استفاده می شد. استیل ضد زنگ در دهه 1960 کم کم در حال محبوب شدن بود، اما در اواسط دهه 1970 بود که دندانپزشکان شروع به استفاده از این ماده در درمان های دندانپزشکی کردند. فولاد ضد زنگ  هم خیال بیماران را راحت کرد و هم کار دندان پزشکان را ساده تر کرد. هزینه استفاده از براکت ها کاهش یافته و دندانپزشکان آن را ترجیح می دانند؛ چون بسیار انعطاف پذیر بود و به راحتی می توانستند آن را فرم دهند.