نحوه انجام ارتودنسی عقب بردن فک

وضعیت استخوان های فک و فرم قرار گیری فکین روی هم، تاثیر بسیار زیادی روی ظاهر افراد می گذارد. گاهی یکی از فک های بیمار نسبت به حالت نرمال و طبیعی خود، بیرون زده قرار دارد، از این رو با نگاه کردن به نیم رخ چهره این افراد، این ناهنجاری قابل مشاهده است. اصولا مشکلات مربوط به فک و دندان، رواج زیادی بین افراد جامعه دارند و می توانند به راحتی زیبایی و ظاهر افراد را تحت تاثیر خود قرار دهند، روی سلامتی افراد تاثیر منفی بگذارند و مشکلاتی از لحاظ سلامتی برای افراد ایجاد کنند.

یکی از راهکارهای درمانی مناسب برای اصلاح چنین مشکلاتی، استفاده از دستگاه های ارتودنسی است. شاید شما تصور کنید که دستگاه های ارتودنسی، صرفا به اصلاح وضعیت دندان ها می پردازند؛ در حالی که در بسیاری از ناهنجاری های فکی، از دستگاه های ارتودنسی استفاده می شود. در این مقاله قصد داریم مطالبی در مورد ارتودنسی عقب بردن فک بیان کنیم.

رابطه فکی نرمال و مناسب

واژه اکلوژن، به نحوه قرار گیری مناسب دندان های فک ها روی هم و هم ترازی دندان ها اشاره می کند. در علم دندان پزشکی، اکلوژن اهمیت بسیار زیادی دارد و هر گونه اختلاف از این وضعیت نرمال را مال اکلوژن می گویند که انواعی دارد. برای تعریف دقیق تر اکلوژن می توان گفت در یک وضعیت صحیح و ایده آل، دندان های فک بالا کمی جلوتر از دندان های فک پایین قرار دارند و تا حدی آنها را پوشش می دهند.

اگر به هر دلیلی مشکل فک یا مشکلات دندان ها، این رابطه نرمال به هم بخورد، دندان ها هنگام بستن دهان، رابطه صحیحی با هم برقرار نمی کنند و همین امر به مرور زمان زمینه ساز مشکلات زیادی خواهد بود. در یک طبقه بندی کلی، مل اکلوژن ها به سه دسته تقسیم می شوند؛ مل اکلوژن کلاس یک، مل اکلوژن کلاس دو و مل اکلوژن کلاس سه که هر کدام ویژگی های خاص خود را دارند.

انواع مل اکلوژن

همان طور که گفتیم، در یک دسته بندی کلی، مل اکلوژن ها به سه دسته تقسیم می شوند که ممکن است به استخوان فک مربوط باشند یا ناشی از بی نظمی دندان ها باشند. در مل اکلوژن کلاس یک، رابطه دو فک کاملا نرمال است؛ اما دندان های بیمار نامنظم و شلخته هستند. در مل اکلوژن کلاس دو، فک بالا و دندان های فک بالا، خیلی از موقعیت قرار گیری فک پایین، جلوتر هستند و ناهنجاری هایی به نام اوربایت و اورجت رخ می دهد.

در مل اکلوژن کلاس سه که رایج ترین نوع مشکلات استخوانی فک و روابط فکی است، فک پایین و دندان های فک پایین، جلوتر ازموقعیت قرار گیری فک بالا قرار دارند و وضعیتی به نام اورجت معکوس و آندربایت را به وجود می آورند. این ناهنجاری ها می توانند به خاطر رشد بیش از حد، یا عقب ماندگی رشد یک فک یا هردو فک به وجود آیند.

ارتودنسی عقب بردن فک

اگر هر کدام از فکین بیمار بنا به هر دلیلی، جلوتر از حالت نرمال خود قرار گرفته باشند، باید حتما درمان شوند. البته امکان دارد که جلو بودن فک در بعضی از بیماران به حدی خفیف باشد که خیلی خود را نشان ندهد؛ اما در هر صورت علاوه بر تاثیر ظاهری این ناهنجاری، باید به تاثیر آن روی سلامتی افراد توجه کرد؛ زیرا جلو بودن یکی از فکین، اکلوژن و بایت بیمار را به هم می ریزد، در نتیجه دندان ها به خوبی باهم ارتباط برقرار نمی کنند و در هر بار بستن دهان، نیروهای مخرب زیادی به سایر دندان ها و نیز بافت نرم دهان وارد می شود.

برای درمان جلوزدگی فک می توان از روش هایی مانند جراحی استفاده کرد؛ اما به هر حال دستگاه های ارتودنسی در این زمینه بسیار کمک کننده هستند. البته ارتودنسی عقب بردن فک برای همه بیماران قابل استفاده نیست و تشخیص این امر با متخصص ارتودنسی است.

دلایل جلوزدگی فک

اگر دلایل شایع جلوزدگی فک را بدانیم می توان از بروز آنها پیش گیری کرد و به این ترتیب حجم مشکلات را کاهش داد. البته متخصص های ارتودنسی توصیه می کنند افراد در سنین کودکی و قبل از رسیدن سن بلوغ، جهت بررسی این ناهنجاری ها معاینه شوند؛ زیرا در این صورت درمان بسیار راحت تر خواهد بود. دلایل جلوزدگی فک به طور عمده به دو دسته تقسیم می شوند:

• دلایل و عوامل ژنتیکی و ارثی:

دلیل بیشتر جلوزدگی های فکی و مشکلات مربوط به استخوان فک، همین عامل ژنتیک و ارث است؛ یعنی اگر مثلا یکی از والدین، فک پایین جلوزده داشته باشد، احتمال بروز این حالت در فرزندان او بسیار بالا است.

• دلایل و مشکلات محیطی:

یکی از عواملی که رشد فکین را تحت تاثیر قرار می دهد، وارد شدن ضربه یا تروما به فک است؛ مثلا اگر بیمار در سن رشد باشد و به فک بالای او ضربه شدیدی وارد شود، ممکن است فک بالا نتواند رشد کامل و صحیحی داشته باشد؛ در نتیجه فک پایین جلوزده دیده می شود.

سن مناسب برای ارتودنسی عقب بردن فک

گفتیم که تنها کاربرد دستگاه های ارتودنسی، مرتب کردن دندان ها و اصلاح وضعیت دندان ها نیست، بلکه این دستگاه ها همچنین برای اصلاح روابط فکی مانند مشکل جلوزدگی فک نیز کاربرد دارند. البته ذکر این نکته الزامی است که دستگاه های ارتودنسی خارج دهانی و داخل دهانی برای اصلاح مشکلات مربوط به فک در اکثر مواقع تنها برای بیمارانی کاربرد دارد که هنوز رشد فکی آنها کامل نشده است. یعنی اگر فردی قبل از کامل شدن بلوغ اسکلتی و استخوانی

تحت معاینات قرار بگیرد و متخصص ارتودنسی احتمال بروز ناهنجاری فکی، مانند جلوزدگی فک را بدهد می توان به صورت پیش گیرانه و به کمک دستگاه های ارتودنسی، از بروز چنین ناهنجاری هایی جلوگیری کرد. تا سال های اخیر برای اصلاح مشکل جلوزدگی فک در افراد بزرگسال، متخصص ارتودنسی از جراحی های فک استفاده می کرد و تقریبا تنها راه حل برای اصلاح روابط فکی در افراد بالغ، جراحی بود.  البته با پیشرفت های اخیر در دندان پزشکی، می توان با روشی به نام Camouflage، ارتودنسی افراد بالغ را بدون جراحی انجام داد.

بیشتر بخوانید :

• ارتودنسی تهران باید ها و نباید ها
• چگونه ارتودنسی بزرگسالان انجام می شود؟